Decormaquettes in De Munt/en

In 2010 the De Munt archive included around 50 scenery models and is still growing today. As a result, the De Munt archive unit developed a clear procedure for creating (with the aim of proper preservation), storing, restoring, registering and disclosing scenery models in order to guarantee future sustainability. They based their practice on several international examples.

Status

1. Identifying scenery models in the De Munt archive.
2. Collecting expertise on the scenery models.
3. Developing a procedure for creating (with the aim of proper preservation), storing, restoring, registering and public display of scenery models (of future productions).
4. Introducing a procedure for creating (with the aim of proper preservation), storing, restoring, registering and public display of scenery models.

Problem definition

Introduction

In 2010 around 50 scenery models were identified in the De Munt archive. In order to rejuvenate this heritage and then find a method for keeping track of models from future productions, a project was started to describe, restore and store scenery models in the De Munt archive collections.

The scenery model is by origin merely a working document to scale, a three-dimensional sketch for the final piece of scenery. What scenery studios regard as a mere technical tool in their work is a rare object in the theatrical heritage. This dichotomy results in a diverse attitude and treatment in the various departments of a theatre. Finding a solution for our scenery models was therefore a matter of finding a balance.

Desired results

• Using existing expertise to develop a method for preserving, restoring, registering and making the scenery models accessible.
• Procedure for dealing with scenery models from future productions.
• Rejuvenation of De Munt’s scenery models.

Method

1. Identifying the existing models
2. Building up expertise on scenery models
   1. Devising and sending out a questionnaire on scenery models
   2. Visit to two institutions
3. Developing a procedure for managing scenery models
   1. Creation of scenery models for new productions
   2. Storage
   3. Registering and putting on public display

Identifying existing models

In 2010, at the start of the project, only about 50 scenery models were identified in De Munt. This is partly the result of a fire that destroyed a warehouse at Barastraat in Anderlecht in May 1992, where the scenery and models from De Munt were stored. Models or individual parts from more recent productions, or items that escaped the fire, were then spread all over the theatre. The existing models were identified and linked to productions they were used for.

Expertise-opbouw rond decormaquettes

Nadat de bestaande maquettes geïdentificeerd waren, was het aangewezen om een methode op punt te stellen. Hiervoor wou men voortbouwen op de ervaringen ter zake van andere operahuizen, theaters en instellingen die deel uitmaken van SIBMAS (Société Internationale des Bibliothèques et Musées des Arts du Spectacle), het internationale netwerk voor theatererfgoed.

Devising and sending out a questionnaire on scenery models

In the first instance, a survey with a standard questionnaire was sent out. The aim was to find answers to a whole range of issues, such as solutions for storing models and their components and the materials used for them, specifications about transport, lighting, the 'ideal' solution and, lastly, mistakes that should be avoided at all costs. The solutions that were offered were diverse, going from very simple to very complicated by way of the possibly ideal middle solution.

Bezoek aan twee instellingen

Na de analyse van de resultaten van deze enquête, werd er gekozen om een bezoek te brengen aan twee instellingen in Parijs om hun aanpak verder te bestuderen: de cel Restauratie grafische documenten en maquettes van de Bibliothèque nationale de France en de Comédie-Française. Hoe deze twee Franse instellingen precies te werk gaan, kan je [hier] lezen.

Procedure voor het beheer van decormaquettes

Creatie van decormaquettes voor nieuwe producties

Eerst werd er een schaal bepaald waarop alle toekomstige maquettes voortaan zouden worden gemaakt. Het tekenbureau ontwierp vervolgens een "bouwpakket" in schuimkarton op schaal 1/25. Dit pakket wordt nog steeds bezorgd aan elke decorontwerper en moet verplicht gebruikt worden bij de presentatie van een maquette.

Bewaren

Zolang de voorbereidingsfase van een productie loopt, wordt de maquette bewaard op het tekenbureau. Zodra het decor op het toneel wordt opgebouwd, wordt de maquette in een bewaardoos overgebracht naar de archiefdienst of in haar "bouwpakket" naar de coproducent van de productie verzonden.

De bewaardoos is een op maat gemaakte doos in triplex, gebaseerd op het model van de Comédie-Française met niet verstikkende en omkeerbare oplossingen die voldoen aan de conserveringsnormen van de Bibliothèque nationale de France. De panelen worden met een zwarte acrylverf beschilderd (Frescolight-Lascaux) met precies even veel lagen aan de binnenzijde als aan de buitenzijde om spanningen ertussen te vermijden. De doos heeft een opening vooraan en een andere ter grootte van de helft van de bovenzijde, in 3mm dik brandwerend polycarbonaat. Elke bewaardoos krijgt een fiche met metadata om de maquette gemakkelijk te kunnen identificeren.

Registreren en ontsluiten

Wanneer een decorontwerper een maquette komt voorstellen in de schouwburg, wordt een specialist voor museale fotografie ingeschakeld om elke decorwisseling met een frontale opname vast te leggen. De archiefdienst maakt van dat moment gebruik om in de databank C.a.r.m.e.n een eerste beschrijving van die maquette in te voeren.

Wanneer de bewaardoos wordt overgebracht naar de archiefdienst, krijgt de maquette een definitieve beschrijving in de databank C.a.r.m.e.n.

Resultaten

Werden de gewenste resultaten bereikt?

De archiefdienst moest zich aanpassen aan de gevoeligheden van de verschillende departementen binnen De Munt en focussen op de eerste opdracht van de instelling, namelijk de creatie van nieuwe producties. Omwille van budgettaire, structurele en logistieke redenen was het onmogelijk om de eisen in verband met preservering, conservatie en/of restauratie zover door te voeren als in gespecialiseerde instellingen. Toch is de archiefdienst erin geslaagd om in De Munt een procedure te implementeren die de duurzame bewaring van de decormaquettes voor de toekomst kan garanderen.

Ook de herwaardering van de decormaquettes van De Munt is geslaagd. Er werd een sluitende procedure ontwikkeld voor het beschrijven en fotograferen van de decormaquettes van toekomstige producties in functie van de ontsluiting via de databank C.a.r.m.e.n. Daarnaast werden de maquettes tentoongesteld tijdens de persvoorstelling voor het seizoen 2011 en verwerkt in het introductiefilmpje voor 'Opera at the Cinema' (2014).

Vaststellingen en aandachtspunten

• Internationale voorbeelden van professionele actoren kunnen aangepast worden naargelang de eigen middelen.
• Door dit archiefproject te koppelen aan publiekswerking, werd het management overtuigd om budget vrij te maken.

Dit praktijkvoorbeeld werd begeleid door Het Firmament